برنزه شدن های خطرناک و بی خطر!

سلام طرووت هستم با یه مقاله دیگه که خیلی هم جای سوال برای خانوم هاهست در خدمت شما هستم با عنوان برنزه شدن های خطرناک و بی خطر! پوست تون رو با فرآورده های گیاهی و شیمیایی برنزه نکنید ، چون عواقب جبران ناپذیری داره به نکات زیر توجه کنید تا سلامتی تون به خطر نیفته.

می شینید روبه روی آفتاب و چشم تو چشمش می خواید توجه آفتاب رو به خودتون جلب کنید؟ حالا هرطور شده با زدن انواع کرم های برنزه کننده، مثل قهوه، روغن زیتون، حنا، ماءالشعیر و حتی آب هویج و هزار تا محلول دیگه می خواید با ترکیب نور آفتاب و شدت تابش نور، خوش رنگ تر بشید. شاید چون فکر می کنید این آفتاب درخشان و تابان بهترین دوست برای پوست شماهست و بهترین نتیجه رو می گیرید؛ و حتماً خوشرنگ می شید که فکر اشتباهی هست.

اما مدت های زیادیه که متخصصان پوست و پزشکان در هر شرایطی اعلام کردن که دوستی طولانی مدت خورشید خانوم با پوست شما، دوستی خاله خرسه هست. چون خورشید خانوم پوست شما رو زیبا و خوش رنگ می کنه اما این زیبایی همیشگی نیست و حتی خالی از خطر، این بار دکتر داوودی، متخصص پوست و مو ، توضیح می ده که؛  پوست هایی که توسط فرآورده های گیاهی و شیمیایی برنزه می شن به چه عواقب جبران ناپذیری می تونن گرفتار بشن. خوب بخونید وتصمیم بگیرید.

دشمنی به نام ماوراء بنفش

اسم جالبی داره یعنی فوق بنفش که چشم ما این نور رو نمی بینه وبرای ما این رنگ نامرئیه اما برای حشرات کاملا مرئیه و ازش فرار می کنن مخصوصا عقرب ها از این نور متنفر هستن. ماوراء بنفش نوری هست که از سمت خورشید به زمین می رسه، نور خورشید از ترکیب چند نور یعنی ماوراء بنفش، نور مرئی و نور مادون قرمزتشکیل شده. بین این ترکیب های نوری، ماوراء بنفشه که برای پوست و بدن ما انسان ها یک سری فواید و یک سری مضرات به همراه داره؛ چون این تنها نوری هست که می تونه به بدن و پوست انسان نفوذ کنه. می دونیم که افراط و تفریط در هر چیزی حتی در خوردن میوه ها و سبزیجات هم ضرر و زیان هایی به دنبال داره. نور ماوراء بنفش ویتامین D5 رو در بدن فعال کرده و باعث استحکام استخوان ها می شه.( ویتامین D5 تنها ویتامینی هست که به صورت خوراکی وجود نداره ومثل دیگر انواع ویتامین های گروه D  قرص و آمپولش رو نمی شه ساخت بلکه یک پرو هورمونه که از پوست انسانی که در مقابل نور خورشید قرار داره ساخته می شه) این نور قادرِزمین و اجسام رو ضدعفونی کنه و میکروب های مضر رو از بین ببره. اما این شرایط زمانی اتفاق می افته که نور آفتاب به اندازه ی مناسب بر بدن و اجسام بتابه؛ در غیر این صورت زیادی اون برای پوست مـضر هست.

شاید خیلی از شما ها نسبت به این موضوع آگاه باشید اما نمی دونید منظور از آسیب های جدی که پزشکان متخصص پوست به اون اشاره می کنن چیه، همان طور که گفته شد، نور ماوراء بنفش تنها نوری هست که می تونه به بدن تون نفوذ کنه و وقتی این نور بیش از اندازه نیاز بر بدن تابیده بشه باعث تغییراتی در هسته سلولی بدن میشه که این تغییرات می تونن زمینه رو برای ضایعات خوش خیم و بدخیم پوستی فراهم کنن؛ به خصوص که خانم ها بیشتر در معرض این خطر هستن چون پوست شون نازک تر از پوست مردها هست. همچنین نازک شدن لایه ازون می تونه مشکلات ما رو در مورد تابش بیش از حد نور ماوراء بنفش بیشتر کنه.

فریاد پوست تان را بشنوید

توی پوست یک ارگان محافظتی به نام سلول های رنگدانه ساز قرار داره که در مقابل آسیب های محیطی، از جمله نور ماوراء بنفش از پوست محافظت می کنن. وقتی نور ماوراء بنفش بیشتر از حد نیاز به بدن بتابه، پیغامی به سلول ها داده می شه؛ بنابراین سلول های رنگدانه ساز شروع به تیره کردن پوست می کنن؛ درست مثل عینک های فتوکرومیک که وقتی در معرض نور قرار می گیرند تیره می شن. به همین دلیل تیره تر شدن پوست رو می شه به عنوان یک فاکتور دفاعی دونست؛ در صورتی که خیلی از افراد به اشتباه این مسئله رو به عنوان یک فاکتور زیبایی یعنی برنزه شدن پوست قلمداد می کنن اما در واقع بدن تون با تیره تر کردن پوست قصد داره به فرد هشداربده که نور ماوراء بنفش بیشتر از حد نیاز به بدن تابیده شده. حلا ما با خیال راحت جلو آفتاب دراز می کشیم و لذت می بریم که داره پوستمون رنگش تیره می شه.

به فکر دوران پیری هم باشید

بعضی از آسیب های ناشی از آفتاب مثل آفتاب سوختگی، قرمزی پوست و حتی تاول ها ممکن هست ماندگاری کمی داشته باشن. اما مساله نگران کنندگی ناشی از آفتاب به این مسائل ختم نمی شه بلکه در دراز مدت بین ۱۵ تا ۲۰ سال آینده خودش رو به صورت پیری زودرس، لکه های رنگی پوستی و حتی سرطان های پوست نمایان می کنه. بهتر هست بدونید که بعد از سرطان ریه، ملانومای بدخیم (نوعی سرطان پوست) دومین سرطان کشنده در دنیاهست. همچنین افرادی که پوست سفید و روشن تری دارن مشکلاتشون خیلی بیشتر از پوست های تیره ترهست.

حساسیت های پوستی رو جدی بگیرید

خیلی از افراد هر ساله بدون توجه به خطری که ممکن هست پوست شون رو تهدید کنه، صورت و بدن خودشون رو همراه با ترکیبات مختلف در معرض نور آفتاب قرار می دن و از این تغییر رنگ هم احساس رضایت دارن. بهتر هست بدونید که فرآورده های گیاهی که به پوست مالیده می شن، پوست رو به عوارض آفتاب سوختگی مستعدتر می کنن. در پزشکی اصطلاحی به نام فیتوفتودرماتیت وجود دارد که شامل واکنش های آلرژیک ناشی از تماس پوست با ترشحات گیاهی یا شیره گیاهان هست و قرار گرفتن زیر نور خورشید این مسئله رو بدتر هم میکنه چون یه محصول گیاهی هست دلیل نمی شه که مضر نباشه.

نمونه ها دیگه از این حساسیت ها

نمونه این مشکل رو بیشتر در افرادی می بینیم که در جنگل و مراتع پوست شون به شاخه و برگ گیاهان و گل ها کشیده شده که حالا پوست شون نسبت به آفتاب حساسیت زیادی نشون می ده. فیتوفتودرماتیت یک مساله اتفاقی هست که خیلی از افراد ناخواسته دچارش می شن. اما امروزه اغلب جَونها ی ما سعی دارن با فرآورده های گیاهی یا شیمیایی مثل دلستر، قهوه، تنباکو، آب هویج و. . . رنگ پوست شون رو برنزه کنن؛ در صورتی که این مواد آسیبها و ضررهای پوستی رو دوچندان می کنن.

آیا روغن زیتون ونارگیل هم مضرهست؟

درباره بعضی از روغن های گیاهی مثل روغن زیتون یا روغن نارگیل هم هنوز در مورد افزایش عارضه پوستی گزارشی ارائه نشده؛ اما به این معنا نیست که اینها خالی از عوارض هستن. وقتی این روغن ها به پوست مالیده می شن، توان و طاقت پوست رو در برابر آفتاب، بالاتر از حد معمول می برن. به همین دلیل شخص ساعت های بیشتری در معرض آفتاب قرار می گیره و به طور غیرمستقیم می شه گفت، این محصولات هم خالی از عارضه نیستن. پس نتیجه می گیریم که قهوه، حنا و امثال اون ها مستقیم اما روغن هایی مثل زیتون و نارگیل به طور غیر مستقیم به پوست ضرر می رسونن.

سولاریوم  دشمن خطرناک تری هست

شاید فکر کنید که ضرر سولاریوم از نور آفتاب کمتره ، چون مدت زمان کوتاه تری در دستگاه قرار می گیرید. اما افرادی که چنین تفکری دارن سخت در اشتباه هستن. نور چراغ های سولاریوم نور خالص شده ماوراء بنفش هست؛ به همین دلیل تحمل بیمار رو برای موندن در زیر چنین نورهایی افزایش می ده. در صورتی که نور مادون قرمز خورشید باعث گرم شدن و بالا رفتن حرارت پوست شده، طاقت فرد رو هم برای موندن در مقابل نور آفتاب کمتر می شه به دلیل گرمای طاقت فرسای آفتاب اما در سولاریوم طول زمان کوتاه تره و طاقت فرد بیشتره و برای همین عوارض بیشتری به پوست می رسه.

بی خطر ترین راه برنزه کردن پوست چیست؟

دکتر داوودی می گه استفاده از کرم های برنزه کننده برای افرادی که عارضه ندارن، بلامانع هست افرادی که قصد دارن پوست تیره تر یا به اصلاح برنزه ای داشته باشن، بهتر هست از کرم های برنزه کننده استفاده کنن. این کرم ها عارضه ی خاصی برای پوست به همراه نداره، اما برخی از پوست ها ممکن هست نسبت به آنها آلرژی و حساسیت داشته باشن که توصیه می شه این افراد از این محصولات استفاده نکنن. در غیر این صورت استفاده از کرم های برنزه کننده برای افرادی که عارضه ندارند، بلامانع هست.

یک سپر خیالی به نام ضد آفتاب!

افرادی که از کرم ضدآفتاب استفاده می کنن، فکر می کنن که دیگه پوست شون صد درصد در مقابل نور آفتاب محافظت می شه. اما باید بدونید که ضدآفتاب هایی که ۱۰۰spf   هم دارن به طور صد درصد از پوست تون محافظت نمی کنن؛ به طور مثال عینک آفتابی باعث می شه نور کمتری به چشم ها برخورد کنه، اما فرد از پشت عینک دودی هم قادر هست ببینه و کرم های ضدآفتاب هم به همین طریق عمل می کنن؛ در حالی که باور عموم مردم اینه که با کرم ضد آفتاب در مقابل نور ماوراء بنفش ایمن هستن که این یه اشتباه بزرگ هست. کرم های ضدآفتاب تا حدی قادرن از رسیدن نورماوراء بنفش به پوست جلوگیری کنن؛ به همین دلیل برخی از افراد فکر می کنن با زدن ضدآفتاب می تونن به راحتی در آفتاب تردد کنن مثلا در استرالیا افراد بعد از زدن ضدآفتاب خود رو در معرض نور خورشید قرار می دن و فکر می کنن علاوه بر رنگ گرفتن، پوست شون هم محافظت می شه اما این موضوع باعث شده که سرطان های پوستی در این افراد بیشتر از سایرین بشه؛ از طرفی ضدآفتاب تحمل این افراد رو در برابر نور خورشید بالا برده و این به ضررشون تموم می شه بنابراین افرادی که از کرم ضدآفتاب استفاده می کنن هم نباید به مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار بگیرن.

روش محافظت از کودکان در مقابل نور آفتاب

برای بچه های زیر شش ماه، معمولا ضدآفتاب براشون استفاده نمی شه و باید با پوشش مناسب در برابر آفتاب از اون ها محافظت کرد. لباس های آستین دار و بلند تن بچه ها تون بکنید تا آفتاب پوستشون رو نسوزونه بین سن ۲ تا ۶ سال در مورد مصرف ضدآفتاب هنوز تردید وجود داره، اما ترجیح بر این هست که استفاده بشه. تا سن ۱۲ سالگی باید افراد از ضدآفتاب های مخصوص کودکان استفاده کنن و بعد از ۱۲ سالگی از ضدآفتاب های مخصوص بزرگسال استفاده بشه.

نکته های که لازم هست از ضدآفتاب ها بدونید

این نکته رو هم بدونید که هرقدر spf ضدآفتاب ها بالاتر باشه، نشونه بهتر بودن اون ها نیست، چون که اگر خاصیت حفاظتی پوست بالاتر باشه سنگینی روی پوست بیشتر می شه و برای افراد به خصوص پوست های چرب ممکن هست مشکل ساز بشه. معمولا به اندازه یک قاشق چای خوری پر باید ضدآفتاب روی پوست صورت، گردن، دست ها و. . پخش کرد و باید هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار تکرار بشه. با تشکر از شما دکتر داوودی و همکاران مجله گل گیس.